Դասանիւթեր - Պատմութիւն / Մշակոյթ

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
❖ Ճանչնալ Անանիա Շիրակացիի կեանքը ու ներկայացնել անոր գործունէութեան հիմնական մարզերը:
❖ Յստակ պատկերացում ունենալ Շիրակացիի աշխարհահայեացքին մասին:
❖ Արժեւորել Անանիա Շիրակացիին գործն ու ձեռքբերումները՝ իբրեւ Է. դարու գիտնական:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
▪ Բացատրել Հայաստանի Առաջին Հանրապետութեան հիմնադրութեան պատմական հանգրուանները:
▪ Նշել այդ օրերու Հայաստանի դիմագրաւած դժուարութիւնները:
▪ Ճանչնալ շրջանի աշխարհագրութիւնը:
▪ Վերլուծել շրջանի ժողովուրդներուն որդեգրած քաղաքական ուղղութիւնը:
▪ Նմանութիւններ գտնել այդ օրերու պատահած դէպքերուն եւ մերօրեայ իրադարձութիւններուն միջեւ։
▪ Արժեւորել Արամ Մանուկեանի վճռական պատգամն ու անոր անդրադարձը հայութեան ճակատագրին վրայ:
▪ Թուել 1918ի երեք ճակատամարտերուն եւ անոնց հրամանատարներուն անունները:
▪ Արժեւորել Առաջին Հանրապետութեան կարեւոր նշանակութիւնը հայ ժողովուրդին համար:
▪ Նշել եւ բացատրել նորանկախ Հայաստանի դժուարութիւնները:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
➢ Սահմանել ցեղասպանութիւն եզրն ու նշել բառը առաջին անգամ օգտագործողին անունը։
➢ Վերլուծել ցեղասպանութեան կազմակերպման հիմնական պատճառը՝ բանթուրանիզմը։
➢ Վերլուծել երիտ. թուրքերու քաղաքականութիւնը դրսեւորող գաղափարները (բանիսլամիզմ բանթուրքիզմ)։
➢ Թուել Ցեղասպանութիւնը ծրագրող եւ կազմակերպող հիմնական պարագլուխներուն անունները։
➢ Ներկայացնել Ցեղասպանութեան կիրարկման հանգրուանները։
➢ Նշել հայ ժողովուրդին կրած վնասները։
➢ Թուել ՄԱԿ-ի Ուխտի որդեգրած հինգ կէտերը ցեղասպանութեան գծով:
➢ Ճանչնալ Հայոց ցեղասպանութիւնը մերժող եւ ընդունող երեքական երկիր:
➢ Նշել երեք երկիր, ուր զետեղուած են Հայոց ցեղասպանութեան նուիրուած կոթողներ:
➢ Հիմնաւորուած ձեւով ներկայացնել հայ ժողովուրդի պահանջատիրութեան հիմնական սկզբունքները։

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
❖ Սահմանել հետեւեալ եզրերը՝ նախապատմութիւն, պեղում, դամբարանաքար, աստղադիտարան։
❖ Նկարագրել նախապատմական յուշարձան քարահունջին արտաքին յատկանիշները։
❖ Բացատրել անոր կառուցման ձեւն ու նպատակները։

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
❖ Ներկայացնել Սուրբ Սարգիսին կենսագրական գիծերը։
❖ Բացատրել անոր սրբութեան հետ առնչուած դէպքը։
❖ Թուել երեք երկիրներ եւ Հայաստանէն երեք շրջաններ, ուր կառուցուած են Սուրբին նուիրուած եկեղեցիներ։
❖ Ներկայացնել Սուրբ Սարգիսի տօնին նուիրուած հայկական երեք սովորութիւն։
❖ Նշել Սուրբին ունեցած արժէքը հայութեան համար:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
Բացատրել եւ վերլուծել թէ պատմական ինչ պայմաններու տակ ստեղծուեցան Հայոց գիրերը:
Պարզաբանել, թէ ինչո՛ւ Ե. դարը Ոսկեդար կոչուեցաւ։
Արժեւորել գիրերու գիւտին նշանակութիւնը գրականութեան, Հայ եկեղեցւոյ պատմութեան եւ այլ բնագաւառներու մէջ:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
1. Քարտէսին վրայ ցոյց տալ Կիլիկեան Հայաստանի տարածքը, աշխարհագրական բաժանումը եւ գլխաւոր քաղաքները:
2. Բացատրել դէպի Կիլիկիա հայերու հոսքին դրդապատճառները:
3. Վերլուծել աշխարհագրական դիրքին առանձնայատկութիւններըեւ ճշդել, թէ անիկա որքանո՛վ ազդած է Կիլիկիոյ հայերուն առօրեայ կեանքին վրայ:
4. Ճանչնալ պատմամշակութային գլխաւոր կոթողները,մատենագիրներն ու մանրանկարիչները:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
❖ Գիտակցիլ, որ ծէսերու կատարման գլխաւոր նպատակներէն մէկը ազգային մշակութային արժէքներու պահպանումն է:
❖ Արժեւորել, որ տօներուն նպատակը միայն հանդիսութիւններ կազմակերպելը չէ։ Տօները ունին ե՛ւ ուսուցողական ե՛ւ դաստիարակչական նշանակութիւն։ Իւրաքանչիւր տօն ունի իր խորհուրդը, իմաստն ու նշանակութիւնը, պատգամը եւ աւանդութիւնը։
❖ Անդրադառնալ, որ անոնք անհատական հաւաքական կեանքի մէջ որոշիչ դեր կը կատարեն եւ ժողովուրդ մը ամուր է իր արմատներով, լեզուով եւ մշակոյթով:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-

❖ Ըմբռնել եւ բացատրել ծէսին նշանակութիւնն ու կարեւորութիւնը։
❖ Սորվիլ եւ վերարտադրել Համբարձման ծէսին երգերն ու պարերը։
❖ Բացատրել Համբարձման տօնին ծիսական պայմանները, անոր խորհուրդն ու պատրաստման եղանակը:

Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ.

❖ Արժեւորել Արտաշէս Ա.ի Հայաստանի տարածքներուն միաւորման գործունէութեան կարեւորութիւնը։
❖ Վերլուծել Արտաշէսի վարած քաղաքականութիւնը եւ անոր արդիւնքները։
❖ Կարդալ եւ մեկնաբանել ժողովրդային ժառանգութեան մասնիկներէն՝ «Գողթան երգեր»ը: