Դասանիւթ․- Հայերէն
Նիւթ․- «Աղուէսին Քիթը» / Հեղինակ՝ Նշան Պէշիկթաշլեան / Առակ
Տարիք․- 13-14
Պատրաստող ուսուցիչ․- Թամար Ստեփանեան
Ե-նամակ.- tamar.sdepanian@hayavant.com
Հիմնաւորում․-
Պատանիին առիթ ընծայել՝ մտածելու մարդկային յարաբերութիւններու մասին եւ իր առօրեային մէջ անոնց կարեւորութեան։ Գիտակցելու՝ որ մեր ընկերութեան մէջ կը հանդիպինք տարբեր տիպի եւ նկարագրի մարդոց, որոնցմէ ոմանք կրնան ըլլալ թափանցիկ իրենց յարաբերութիւններուն եւ կարծիքներուն մէջ, ոմանք՝ նենգամիտ ու շողոքորթ, ուրիշներ՝ խորամանկ ու դիւանագէտ․ կան նաեւ՝ բռնակալներ եւ իշխողներ։
Ուստի հիմնական բան է իմաստուն ըլլալն ու ճանչնալը մեր շուրջինները եւ ըստ այնմ վարուիլ իւրաքանչիւրին հետ։
Նպատակակէտեր․-
Դասի աւարտին, աշակերտը պիտի կարենայ․-
❖ Ճանչնալ տուեալ անասուններն ու անոնց անունները։
❖ Գտնել այս առակին հերոսները եւ անոնց ներկայացուցած մարդկային տիպարը։
❖ Արժեւորել իւրաքանչիւր տիպարի յատկանիշները։
❖ Առակին մէջ նշուած կացութեան առնչուած այլ ելքի մը մասին մտածել եւ նոր աւարտ մը առաջարկել անոր։
❖ Գրուած լաւագոյն տարբերակները թատերախաղի վերածել (աշակերտները իրենք պիտի ըլլան դերակատարները)
Դասի ընթացք
- Ուսուցիչը աշակերտները պիտի մղէ մտածելու հետեւեալ հարցումներուն մասին․-
- Որքանո՞վ ճիշդ եւ որքանո՞վ սխալ կը տեսնես կեանքի մէջ անկեղծ ըլլալը եւ իրականութիւնները բացայայտօրէն ըսելը։
- Արդեօ՞ք շինիչ է ճշմարտութիւնները երբեմն քօղարկուած ձեւով ըսելը։
- Իրականութիւն մը ամբողջութեամբ, ինչպէս որ է ըսելը, կրնա՞յ անձը հարցերու դէմ յանդիման դնել։
- Եթէ ճշմարտութիւն մը յայտնելը քեզ փորձանքի պիտի մատնէ՝ ի՞նչ կ՛ընես, ի՞նչ կ՛ըսես․․․
- Առակի ընթերցում, գիտելիքներու ստուգում եւ կարծիքներու փոխանակում
Ուսուցիչը նախ կը բացատրէ թէ ի՛նչ է առակը (տե՛ս Յաւելուած1)։ Ապա, Աղուէսին Քիթը.pptx-ի միջոցաւ ցոյց կու տայ առակը եւ կը խնդրէ աշակերտներէն, որ առանձին կարդան ու փորձեն հասկնալ այդ առակին բարոյախօսութիւնը, որմէ ետք ի՛նք կը կարդայ զայն աշակերտներուն, ապա կ՛ուղղէ հետեւեալ հարցումները՝ առիթ տալով զրոյցի մը եւ կարծիքներու փոխանակումի.
Ա) Այս առակին մէջ յիշուած անասունները ծանօ՞թ են ձեզի։
Բ) Կրնա՞ք նկարին վրայ ցոյց տալ իւրաքանչիւրը:
Գ) Հեղինակը քանի՞ խումբի կը բաժնէ զանոնք: Ի՞նչ ածականներով կ՛որակէ իւրաքանչիւր խումբ: Ինչո՞ւ:
Դ) Որո՞նք են այս առակին գլխաւոր եւ երկրորդական հերոսները ։
Ե) Մարդկային ինչպիսի՞ տիպար կը ներկայացնէ անոնցմէ իւրաքանչիւրը։ (Պատասխանները կարելի է գտնել ppt.ին մէջ)
Արժեւորում․-
Հարցաթերթիկ 1
Ուսուցիչը կը բաժնէ հարցաթերթիկ մը, որուն հարցումներուն պատասխանելով՝ աշակերտը ինքզինք պիտի պատկերացնէ իբրեւ առակին մէկ հերոսը եւ ըսէ, թէ ի՛նք ինչ կ՛ընէր, եթէ նման կացութեան մը մէջ գտնուէր։ Տե՛ս հարցաթերթիկ 1
Հարցաթերթիկ 2
Աշակերտը «Աղուէսին Քիթը» առակին նոր տարբերակ մը պիտի գրէ, անոր տալով այլ ձեւի աւարտ մը։ (Այս աշխատանքը անհատական կամ խմբային կրնայ կատարուիլ) Տես՝ հարցաթերթիկ 2 Գրուած տարբերակները պիտի գնահատուին ու արժեւորուին
ուսուցիչին ու աշակերտներուն կողմէ միասնաբար։ (Ուսուցիչը կ՛ընէ հարկ եղած շարադասական ու լեզուական սրբագրութիւնները։) Լաւագոյնը (լաւագոյնները) կը վերածուի թատերախաղի մը, որուն դերակատարները կ՛ըլլան աշակերտները՝ իրե՛նք։
Յաւելուած 1
Ի՞նչ է Առակը
– Առակը գրական կարճ ստեղծագործութիւն մըն է՝ արձակ կամ ոտանաւոր, որուն հերոսները, առհասարակ, անասունները կ՛ըլլան, որոնք այլաբանօրէն կը ներկայացնեն տարբեր տիպի մարդիկ։ Առակ գրողը առակագիր կը կոչուի։
– Առակին նպատակն է քննադատել մարդոց վատ գործերն ու սովորութիւնները, նկարագրի ժխտական գիծերը եւ բարի օրինակներով սորրվեցնել բարին, ճիշդը․․․
– Իւրաքանչիւր առակ ուրեմն կու տայ դաս մը կամ խրատ մը, որ կը կոչուի առակին բարոյախօսութիւնը։
Յաւելուած 2
Ամբողջ դասը և անոր կապուած յաւելուածները տեսնելու և ներբեռնելու համար անվճար արձանագրուէ՛ այս հարթակին։